Η Βουλευτής Πέλλας κ. Θεοδώρα Τζάκρη ως Εισηγήτρια του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ,
τοποθετήθηκε κατά τη συζήτηση που πραγματοποιήθηκε στις 12 Οκτωβρίου στην
Επιτροπή Εξωτερικών και Άμυνας της Βουλής των σχεδίων νόμων του Υπουργείου
Εξωτερικών:
(1) για την «Κύρωση της Συμφωνίας Πλαίσιο μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης
και των κρατών μελών της, αφενός, και της Αυστραλίας, αφετέρου» και
(2) για την «Κύρωση της Συμφωνίας Εταιρικής Σχέσης για τις σχέσεις και τη
συνεργασία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της,
αφενός, και της Νέας Ζηλανδίας, αφετέρου».
Αφού αναφέρθηκε στους στόχους αυτών των Συμφωνιών, σημείωσε ότι οι
συγκεκριμένες Συμφωνίες αποτελούν τις πρόδρομες συμφωνίες των νέων Συμφωνιών
Ελεύθερων Συναλλαγών (ΣΕΣ) με την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία των οποίων οι
διαπραγματεύσεις είναι σε εξέλιξη.
Η κ. Τζάκρη ανέφερε ότι οι διεθνείς εμπορικές συμφωνίες που υπογράφει η ΕΕ με
Τρίτες Χώρες θεωρητικά βοηθούν στην εξωστρέφεια της ελληνικής οικονομίας και
διευκολύνουν τους Έλληνες εξαγωγείς, ωστόσο επισήμανε ότι η Ευρωπαϊκή
Επιτροπή θα πρέπει να προστατεύει περισσότερο τα προϊόντα ΠΟΠ και ΠΓΕ όλων
των κρατών μελών
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της παρέμβασης:
«Θα εισηγηθώ σήμερα τις δυο Διεθνείς Συμφωνίες που αφορούν
– Η μια στη Συμφωνία Πλαίσιο μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της
Αυστραλίας και
– η δεύτερη στη Συμφωνία Εταιρικής Σχέσης για τις σχέσεις και τη συνεργασία
μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Νέας Ζηλανδίας.
2
Θα ήθελα αρχικά να επισημάνω ότι δεν πρόκειται για τις Συμφωνίες Ελεύθερων Συναλλαγών
τις γνωστές ΣΕΣ ή FTAs (Free Trade Agreements) με Αυστραλία και Νέα Ζηλανδία των
οποίων οι διαπραγματεύσεις τους βρίσκονται σε εξέλιξη αυτή την περίοδο.
Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή:
Η πρώτη Συμφωνία είναι η Συμφωνία Πλαίσιο (framework agreement) μεταξύ της
Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της, αφενός, και της Αυστραλίας, αφετέρου.
Οι διαπραγματεύσεις άρχισαν τον Δεκέμβριο 2011 και ολοκληρώθηκαν επιτυχώς με τη
μονογράφηση της συμφωνίας στις 5 Μαρτίου 2015. Σκοπός της συμφωνίας είναι η
«καθιέρωση ενισχυμένης εταιρικής σχέσης μεταξύ της ΕΕ και της Αυστραλίας» και η
αντικατάσταση του προηγούμενου πλαισίου εταιρικής σχέσης ΕΕ-Αυστραλίας που είχε εγκριθεί
το 2008.
Επίσης θα λειτουργήσει ως πρόδρομος για την εξέλιξη των διαπραγματεύσεων για μια
συνολική και υψηλής ποιότητας συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών με την Αυστραλία, την
γνωστή ΣΕΣ που είναι τώρα υπό διαπραγμάτευση. Η διαπραγμάτευση για την ΣΕΣ ξεκίνησε τον
Μάιο του 2018 όταν το Συμβούλιο εξουσιοδότησε την Επιτροπή να αρχίσει αυτές τις
εμπορικές διαπραγματεύσεις με την Αυστραλία και με τη Νέα Ζηλανδία και ενέκρινε τις
σχετικές οδηγίες διαπραγμάτευσης για κάθε χώρα ξεχωριστά.
Η παρούσα συμφωνία, περιέχει
– δεσμευτικές πολιτικές ρήτρες σε τομείς όπως τα ανθρώπινα δικαιώματα και την
καταπολέμηση της τρομοκρατίας.
– Θέτει το πλαίσιο για τη συνεργασία σε ένα ευρύ φάσμα τομέων πολιτικής όπως η
υγεία, το περιβάλλον, η κλιματική αλλαγή, η ενέργεια, η εκπαίδευση, ο πολιτισμός, η
εργασία, η διαχείριση καταστροφών, η αλιεία και οι θαλάσσιες υποθέσεις, οι
μεταφορές, η νομική συνεργασία, η νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες
δραστηριότητες, η χρηματοδότηση της τρομοκρατίας, το οργανωμένο έγκλημα και η
διαφθορά.
– Επίσης καλύπτει τη διεξαγωγή διαλόγου μεταξύ των δύο μερών δηλαδή της ΕΕ και
της Αυστραλίας, σχετικά με την οικονομία, το εμπόριο και τις επενδύσεις, το εμπόριο
γεωργικών προϊόντων, τα υγειονομικά και φυτοϋγειονομικά ζητήματα (που συχνά
χρησιμοποιούνται ως «τεχνητά εμπόδια» για το διεθνές εμπόριο και άλλα τομεακά
ζητήματα.
Το θέμα της κύρωσης της συγκεκριμένης συμφωνίας είναι περισσότερο ένα τυπικό θέμα. Η εν
λόγω Συμφωνία δε, έχει ήδη κυρωθεί από όλα τα κράτη- μέλη της Ε.Ε. εκτός της Ελλάδας,
Κύπρου και Αυστρίας.
Μεγαλύτερη αξία έχει να δούμε πως θα εξελιχθούν οι διαπραγματεύσεις για τη Συμφωνία
Ελεύθερων Συναλλαγών (ΣΕΣ) με την Αυστραλία, η οποία είναι σε εξέλιξη και συγκεκριμένα
στο 12ο γύρο διαπραγματεύσεων. Και, στον απόηχο της Συμφωνίας AUKUS υπάρχουν
αντιφατικές πληροφορίες [από την πλευρά της ΕΕ σημειώνεται ότι ο κύκλος διαπραγματεύσεων
«αναβλήθηκε τουλάχιστον ως τον Νοέμβριο» ενώ από την αυστραλιανή πλευρά υπάρχει η
αίσθηση ότι τίποτε δεν έχει αλλάξει και ότι ο 12ος γύρος θα διεξαχθεί κανονικά].
Οι διαπραγματεύσεις της ΣΕΣ δείχνουν ότι προς το παρόν υπάρχουν ακόμη προβλήματα
ιδιαίτερα όσον αφορά στις Γεωγραφικές Ενδείξεις (ένα πολύ ευαίσθητο θέμα για τη χώρα
μας) όπου επίσης αρκετά κράτη μέλη (Ισπανία, Ιταλία, Γαλλία, Πορτογαλία) έχουν εκφράσει τις
ανησυχίες τους και τους προβληματισμούς τους. Τα κράτη μέλη δηλαδή που ως επί το πλείστων,
έχουν και εξάγουν τέτοια προϊόντα κυρίως ΠΟΠ & ΠΓΕ.
Όσον αφορά στα ελληνικά προϊόντα με Γεωγραφική Ένδειξη από την πλευρά της Αυστραλίας
έχουν διατυπωθεί ενστάσεις για τη φέτα, τις ελιές και το ελαιόλαδο Καλαμάτας, το κασέρι, την
κεφαλογραβιέρα, το ούζο κλπ είτε γιατί η ονομασία για τα την φέτα θεωρείται κοινή – generic,
είτε γιατί ταυτίζεται με εμπορικό σήμα (πχ μαστίχα Χίου) είτε γιατί συγχέονται με ποικιλία (πχ
ελιά καλαμών).
3
Αυτά τα θέματα είναι πολύ σημαντικά για την Ελλάδα. Το γεγονός ότι η αυστραλιανή πλευρά
συζητά τη συμπερίληψη και άλλων Γεωγραφικών Ενδείξεων στο μέλλον δε λύνει το πρόβλημα.
Σχετικά με τη δεύτερη Συμφωνία αυτή της Εταιρικής Σχέσης για τις σχέσεις και τη
συνεργασία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Νέας Ζηλανδίας (Partnership
agreement on relations and coopertation- PARC όπως την ονομάζουν) είναι επίσης μια
Συμφωνία ανάλογη με την προηγούμενη.
Η Νέα Ζηλανδία και η ΕΕ υπέγραψαν αυτή τη συμφωνία εταιρικής σχέσης για σχέσεις και
συνεργασία (Ppartnership Agreement on Relations and Cooperation- PARC) στις 5
Οκτωβρίου 2016. Με την παρούσα ανανεώθηκε η σχέση μεταξύ Νέας Ζηλανδίας και ΕΕ,
ανοίγοντας νέα πεδία συνεργασίας.
Στόχος της συμφωνίας είναι να ενισχύσει τη συνεργασία (που ήδη υπάρχει) σε ευρύ φάσμα
τομέων πολιτικής, όπως των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της μη διάδοσης πυρηνικών όπλων,
της καταπολέμησης της τρομοκρατίας, της συνεργασίας σε οικονομικά και εμπορικά θέματα,
και σε τομείς όπως η υγεία, το περιβάλλον, η κλιματική αλλαγή, η ενέργεια, η εκπαίδευση, ο
πολιτισμός, η εργασία, η διαχείριση κινδύνου καταστροφών, η αλιεία και οι θαλάσσιες
υποθέσεις, οι μεταφορές, η νομική συνεργασία, και η καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων
από παράνομες δραστηριότητες, η χρηματοδότηση της τρομοκρατίας, το οργανωμένο έγκλημα
και η διαφθορά.
Επίσης πρόκειται περισσότερο για τυπικό θέμα.
Επίσης αυτή η Συμφωνία θα αποτελέσει την πρόδρομη συμφωνία για την έναρξη των
διαπραγματεύσεων για μια συνολική και υψηλής ποιότητας συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών
(ΣΕΣ) της ΕΕ με την Νέα Ζηλανδία, οι οποίες όπως ήδη ανέφερα ξεκίνησαν τον Μάιο 2018.
Οι διαπραγματεύσεις για την ΣΕΣ με την Αυστραλία και Νέα Ζηλανδία πάνε παράλληλα.
Κι εδώ ιδιαίτερη αξία έχει να δούμε πως θα εξελιχθούν οι διαπραγματεύσεις για τη Συμφωνία
Ελεύθερων Συναλλαγών με την Νέα Ζηλανδία.
Κι εδώ ανάλογα προβλήματα έχουν προκύψει με τις Γεωγραφικές Ενδείξεις. Σχεδόν όμοια με
αυτά της Αυστραλίας.
Η Νέα Ζηλανδία έχει ως δεύτερο εξαγωγικό προορισμό την Ευρωπαϊκή Ένωση, και εξάγει
κυρίως πρόβειο κρέας, μαλλί, φρούτα, κρασί και γαλακτοκομικά προϊόντα, που παράγονται και
στις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου. Κατά συνέπεια πρέπει οι εμπορικές συναλλαγές γι’ αυτά τα
προϊόντα να γίνονται με ιδιαίτερη προσοχή για να αποφευχθούν συνθήκες αθέμιτου
ανταγωνισμού για τα αντίστοιχα ευρωπαϊκά προϊόντα.
Κύριε Υπουργέ,
Οι διεθνείς εμπορικές συμφωνίες που υπογράφει η ΕΕ με Τρίτες Χώρες θεωρητικά θα
βοηθήσουν στην εξωστρέφεια της ελληνικής οικονομίας. Θα διευκολύνουν τους Έλληνες
εξαγωγείς. Με αυτές
Το επιχειρηματικό περιβάλλον καθίσταται πιο προβλέψιμο.
Δημιουργείται ένα σύστημα κανόνων για τις συναλλαγές.
Ωστόσο επιφυλάξεις υπάρχουν πάντα για το κατά πόσο κατοχυρώνονται τα ελληνικά
συμφέροντα και αναφέρομαι στα ελληνικά Προϊόντα με γεωγραφική ένδειξη και κυρίως τη φέτα
Από ελληνικής πλευράς πρέπει συνεχώς να υπάρχει μια συνεχής επαγρύπνηση και
παρακολούθηση τόσο κατά την εξέλιξη των διαπραγματεύσεων όσο και για το τι συμβαίνει μετά
τη θέση σε ισχύ των Συμφωνιών αυτών μέσα από τις πρεσβείες μας και τα γραφεία ΟΕΥ.
Να θυμίσω το πρωτόκολλο 3 με τις Γεωγραφικές Ενδείξεις (ΓΕ) της Συμφωνίας ΕΕ- ΚΑΜΑ
(Μεσημβρινή Αφρική) που κυρώσαμε τον Φλεβάρη, σύμφωνα με το οποίο η Ευρωπαϊκή
Επιτροπή δεσμεύτηκε να δρομολογήσει διαδικασία αναθεώρησης του με στόχο να πετύχει το
ίδιο επίπεδο προστασίας για όλες τις Γ.Ε. που περιλαμβάνονται στο πρωτόκολλο,
συμπεριλαμβανομένης της ΠΟΠ φέτας. Το περιβόητο χρονικό διάστημα των 5 ετών έχει
παρέλθει και ουδείς γνωρίζει τι γίνεται με το εν λόγω θέμα.
4
Το παρακολουθεί κάποιος;
Με τη δική μας αδιαφορία ίσως χάσουμε αυτό το προϊόν που όλος ο κόσμος το θέλει δικό του.
Επίσης ως γενική παρατήρηση
η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να είναι πιο προσεκτική και πιο υποστηρικτική σχετικά με όλα
αυτά που διακυβεύονται στις Συμφωνίες αυτές και να προστατεύει με τον ίδιο τρόπο τα
ευαίσθητα προϊόντα των κρατών μελών.
Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να θυσιάζεται η ευρωπαϊκή γεωργία και να γίνεται το αντάλλαγμα
της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την επίτευξη εμπορικών συμφωνιών τόσο σε διμερές, όσο και σε
πολυμερές επίπεδο, στο πλαίσιο του ΠΟΕ. Μια τέτοια προσέγγιση θίγει δυσβάσταχτα τη Χώρα
μας.
Η προστασία των ευρωπαϊκών προϊόντων με Γεωγραφική Ένδειξη αποτελεί για την ΕΕ (και για
τη χώρα μας) ιδιαίτερα σημαντική πτυχή, τόσο όσον αφορά στις πολυμερείς διαπραγματεύσεις
του ΠΟΕ, όσο και διμερώς. Αυτό οφείλεται στο ότι η παραγωγή, η παρασκευή και η διανομή των
προϊόντων αυτών παίζουν σημαντικό ρόλο στην οικονομία μας.
Η προώθηση αυτών προϊόντων που παρουσιάζουν αυτά τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά αποτελεί
σημαντικό πλεονέκτημα για την αγροτική οικονομία της χώρας μας, ιδίως για τις μειονεκτικές
και απομακρυσμένες περιοχές, εξασφαλίζοντας τη βελτίωση του αγροτικού εισοδήματος καθώς
και τη συγκράτηση του αγροτικού πληθυσμού στις περιοχές αυτές.»
